Pratt Vakwerk
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een Pratt vakwerk is een type vakwerkconstructie die voornamelijk wordt toegepast in bruggen en daken, gekenmerkt door verticale staven en diagonale staven die naar het midden toe schuin aflopen.
Omschrijving
Het Pratt vakwerk, gepatenteerd in 1844 door Thomas en Caleb Pratt, is ontworpen voor efficiënte krachtoverdracht. Bij dit vakwerk zijn de verticale staven doorgaans drukstaven (onderhevig aan compressie) en de diagonale staven trekstaven (onderhevig aan spanning), behalve de diagonale eindstaven die naar buiten hellen. Deze configuratie optimaliseert het materiaalgebruik, maakt langere overspanningen mogelijk met minder materiaal vergeleken met bijvoorbeeld liggers, en zorgt voor een gelijkmatige verdeling van belastingen. Het Pratt vakwerk is geschikt voor horizontale overspanningen waar de belasting voornamelijk verticaal is. Het wordt veel gebruikt in spoorweg- en verkeersbruggen en dakconstructies.
Kenmerken en Toepassingen
Een belangrijk kenmerk van het Pratt vakwerk is dat, bij normale belastingen, de diagonale staven in trek zijn en de verticale staven in druk. Dit maakt het ontwerp kosteneffectief, met name bij gebruik van staal, omdat trekstaven slanker uitgevoerd kunnen worden dan drukstaven (die gevoelig zijn voor knik). Pratt vakwerken zijn te vinden in overspanningen variërend van ongeveer 7 tot 100 meter. Naast bruggen en daken, worden ze ook toegepast in windverbanden, zowel dwars op als in de lengterichting van een gebouw. Varianten van het Pratt vakwerk zijn onder meer de dubbele intersectie Pratt (Whipple, Whipple-Murphy of Linville), de Pratt Half-Hip, en de Baltimore (Petit) truss, die extra verstijvingen hebben voor specifieke toepassingen en grotere overspanningen.
Vergelijkbare termen
Warren Vakwerk
Gebruikte bronnen: